groeten vanaf dalende bodem

Woerden-Kamerik-Vinkenveen is veen-weide gebied, zgn. slappe bodem.

Er wordt al 1000 jaar tegen de klippen op landbouw bedreven; eerst akkerbouw, later intensieve melkveehouderij (grasteelt) maar de prijs is hoog....doordat het grondwater kunstmatig laag wordt gehouden ten behoeve van de landbouw zakt de bodem en klinkt hij in.

 We kregen veel huiswerk over het onderwerp:

Het lijkt een helder verhaal, met een helder probleemstelling. De bodem daalt en dat moet stoppen, of in elk geval minder hard gaan dalen. Maar voor wie is bodemdaling nou eigenlijk een probleem? En wie kan het stoppen en hoe? En wie moet de kosten voor de transitie dragen? En is het wel eerlijk om alle verantwoordelijkheid voor veranderingen bij bijv landbouw te leggen? Kan een maatschappelijk vraagstuk dat betrekking heeft op een heel gebied wel opgelost worden door één partij? Hoe kijkt de agrariër hier tegenaan? En de bank van wie hij krediet heeft gekregen? En de stadsbewoner? En de onderzoeker? En de waterschappen?

Is een andere manier van kijken mogelijk? Van wie is het gebied eigenlijk? Heeft het gebied zelf een stem? Heeft de kunst hier nog iets te melden?

Met de nieuwsgierigheid en onbevangenheid die Camping Onbestemd kenmerkt gingen we ook hier weer op ontdekkingsreis in het land van dalende bodem.

We leerden kijken door de ogen van een polsstokhoogspringer, een wereldse agrariërs, Pippi Langkous in de polder, proefden van de klei, de kazen en de bieren, waanden ons klein tussen hemel en weiland en groot in een zee van kippen. We werden wakker van de koeien en gingen op kraambezoek bij een pasgeboren veulen. Er vergaderden mensen op hooibalen onder mijn partytent. We bouwden een bar van houten kratten, bouwden loungehoeken en eetgelegenheden van stro en dekens en we trokken onszelf naar de overkant. En altijd was er die bodem die daalde onder onze voeten.

Serge Calon maakte de prachtige film. Voor nog meer beeld kan je kijken naar de slideshow met de foto's van Jeanette Schols, en hier en hier vind je nog meer foto's!

Het ontrafelen van de mysteries rondom bodemdaling werd opgeluisterd door de bijdragen van polder kunstenares Pia Sprong, Polderwachter Marcel, Muzikant/theatermakers de Smeden van Apollo, de caravans van Pet van de Luijtgaarden en natuurlijk onze campingdichter Tim Pardijs. Hieronder zijn campinggedicht. 

DE SLOOT IS NOOIT BREDER DAN DE STOK LANG IS

Honden dragen reddingsvesten, koeien zwemvliezen, mensen paraplu's

en lange stokken als ze het land in lopen. Ze bouwen dijken zo hoog dat

boten door de lucht vliegen, vliegtuigen kunnen taxiën naar de grens

van ons verstand, de grens van natuurwetten: ze laten water omhoog

stromen, ze worden wolf als er teveel dieren zijn, rivier als er te weinig

klei is, mol om via nieuwe gangen water te brengen onder de grond,

met klei boetseren ze steeds opnieuw

zichzelf in nieuwe vormen, dat vraagt de bodem van ze. Dat weet ook

de polsstokverspringer als hij zijn hout de sloot in drijft. Hij ziet dan

geen afstand, maar alleen

overkant. De overkant van een oceaan, de overkant van generaties,

de overkant van de mens, en hij springt heen en weer, zijn stok

de wijzer van de klok, telkens terug naar vijf voor twaalf.

© Tim Pardijs

 sneldicht Camping Onbestemd: bodemdaling – Kamerik, 6 en 7 juli 2018